YUMURTALIK (OVER) KİSTLERİ
Yumurtalıklar kadın rahminin iki yanında birer adet bulunan
organlardır.Yumurtalık kistleri ise yumurtalık da genelde içi sıvı,
bazen de yumurtalığın yaptığı farklı bir madde, ile dolu olan küçük
keselerdir.Yumurtalıklarda küçük kistlerin oluşması doğal bir
olaydır.Çoğunlukla kistler kendi kendilerine kaybolurlar ancak bazen de
sorun yaratırlar tedavileri gerekir.
TİPLERİ
Üreme çağındaki kadınlarda kistler oldukça sık görülürler, bir yada aynı
anda farklı büyüklüklerde birçok kist oluşabilir.Kistler iyi veya kötü
huylu olabilirler, bunun ayrımını biz jinekologlar yaparız.
Fonksiyonel kistler;Yumurtlama fonksiyonu nedeniyle oluşan yumurtalık
kistleridir, dolayısıyla en sık bunlar görülür.Her bir adet döngüsünün
başlamasıyla beraber yumurtalık da bir yumurta , folikül denilen kese
içinde büyümeye başlar.Adet döngüsünün ortasında bu yumurta atılır.İşte
bu yumurta atılmayıp folikül büyümeye devam ederse folikül kisti
oluşur.Ancak yumurta atılır ise ,ki çoğunlukla bu olur geriye kalan
dokudan da korpus luteum kisti oluşur .Bu her iki kist tipide
fonksiyonel ,yani yumurtalığın işleviyle alakalıdır korkulacak kistler
değildir, kendi hallerine bırakıldığında 1-2 ayda kaybolacaklardır, bunu
özellikle belirtmek lazımdır çünkü hastalarımıza ne zaman kist desek hep
kötü olduğu düşünülmekte ve endişeye neden olmaktadır.
Dermoid kistler;Bunlar içinde çeşitli tipte,kıl-diş-yağ, vb gibi dokular
bulunduran doğuştan beri yumurtalık da olup üreme çağında büyüyerek
bulgu veren kistlerdir
Kistadenoma;Bunlar da içinde yapışkanımsı bir maddeyle dolu olup iyi
huylu ama çok fazla büyüyüp ağrı yapabilen yumurtalık kistleridir.
Endometrioma;Bunlar daha çok çikolata kisti diye bilinen , rahmin iç
zarı olan endometriyum tabakasının yumurtalık üzerine yerleşip
kistleşmesi halidir.
BULGULAR-ŞİKAYETLER
Fonksiyonel kistler daha çok adet düzensizlikleri sırasında fark
edilirler. Büyüklüklerine bağlı olarak da fiziksel aktivite sırasında
veya istirahat halinde bile belli belirsiz ağrıdan, acilen ameliyat
gerektiren, şiddetli sancılanmaya kadar değişebilen tablolar ortaya
çıkabilir.Daha az olmasına rağmen bazı kistlerse yaş ilerledikçe artan
oranda kanserözdür.Ancak bu tip kistler ne yazık ki erken dönemde
belirgin şikayete neden olmazlar ,ancak sadece yumurtalık kanserine
özgün olmasa da bazı ikaz işaretleri vardır;şişkinlik,karın-pelvis
ağrısı-sırt-bel ağrısı, karnın genişlemesi, iştahsızlık, açıklanamayan
kilo kaybı, idrar kaçırma-sık çıkma,kabızlık, yorgunluk, hazımsızlık
TANI-TEDAVİ
Rutin yapılan ,sadece jinekolojik de değil ,muayeneler sırasında
saptanabilirler.Sonrasında ise hastanın sosyal durumuna göre vajinal
ultrasound veya karından ,abdominal, ultrasound yapılması
gereklidir..Kistin görüntüsü, büyüklüğü,hastanın yaşı gibi faktörlerle
birlikte kan tetkikleri ile inceleme detaylandırılabilir.Burada da
bakılan tümör belirteçleri vardır ,ancak kadın kanserlerinde artık
sadece Ca125 ve nadiren ca15,3 bakılması önerilmektedir.Bu tetkiklerin
sonucunda da laparoskopi denilen ameliyat yöntemine hem tanı hem de
tedavi için, başvurulabilir.
Tabii ki cerrahi bir yöntem ,özellikle doğum yapmamış bir evli bir kadın
veya bekar bir kızda başvurulması gerekli en son çaredir.Daha önce de
yazıldığı gibi fonksiyonel kistler, şikayet yapmıyorsa, ilaç kullanmadan
bile zaman içinde kendiliğinden kaybolmaktadırlar.Burada doğum kontrol
hapları çok etkili olmakta , oluşmuş kistlerin daha çabuk kaybolmasını
sağlamak yanında ,özellikle sık olarak fonksiyonel kistleri olanlarda
kist tekrarını da önlemektedirler.
Peki cerrahi ne zaman seçenek olmalıdır;Cerrahi operasyon sırasında
sadece kist de alınabilir, yumurtalığın tümü de alınabilir.Özellikle
halk arasında kansız, kapalı ameliyat denilen laparoskopi uygun şartlar
varsa kistin büyüklüğü ve içeriği, yaptığı şikayetlerin ciddiyeti
hastanın yaşı ve gebe kalma isteği gibi birçok faktörün
değerlendirilmesiyle,hem tanı hem de tedavi amaçlı, ilk cerrahi seçenek
olarak ortaya çıkar.Ancak şu da unutulmamalıdır, ancak cerrahi müdahale
sırasında ,sadece kistin mi yoksa yumurtalığın mı alınacağı kesinleşir.
|
|
|
Telefon :
0 356 214 2520
0 545 214 2520
Adres :
Yeşilırmak mahallesi Bosna
Caddesi 2. Sokak No : 17
OPET arkası
Bizim Toptan Market yanı
TOKAT
Mail Adresi :
yilmazseyyah@gmail.com |