|
TOKSOPLAZMA
TOKSOPLAZMA-doğuştan toksoplazma olma sıklığı 1/1000 ile 1/10000
arasında değişmektedir.Gebelik haftası ilerledikçe anne karnındaki
bebeğe bulaşan toksoplazma hastalığının yaratacağı kusurun ciddiyeti
azalmakla beraber ilk 3 ayda bulaşma %15, ikinci 3 ayda bulaşma %25 ve
son 3 ayda bulaşma riski %60dır.
Hastalığı geçirenlerin %80 inin hiç bir şikayeti olmadığı için
bağışıklık kazandıklarını da bilmezler,şikayeti olanların da bu
şikayetleri genel şikayetler olduğu için toksoplazmayı
düşündürmezler. Toksoplazma mikrobu hastalığı taşıyan kedilerin
dışkısından veya az pişmiş/çiğ etin yenmesi veya dokunulmasıyla elden
ağza geçişle bulaşır. Evde bakılan ve sadece pişmiş gıdalarla beslenen
kedilerden bulaşma riski yok sayılabilir ,ancak gene de kedilerin
dışkıları veya yattıkları bölgeler temizlenirken eldiven takılması
ekstra korunma açısından önemlidir.
Toksoplazmanın anne karnında ki bebeğe geçmesi için ya gebelikten hemen
önce ya da gebelik sırasında ilk kez bulaşması gerekir. Diğer gebelikte
geçirilen enfeksiyonlar da olduğu üzere erken gebelikte geçirildiğinde
bebeğe geçişi daha zor ama oluşturacağı hasarda daha ciddi
olmaktadır. İlk 3 ayda anne karnında ki bebeğe bulaşması genelde
düşüğe,ancak düşük olmazsa da bebekte çok ciddi kusurlara neden
olur. Toksoplazmayla doğan bebeklerin %85 i ölmekte diğerlerindeyse
özellikle ciddi nörolojik kusurlar gelişmektedir.
Toksoplazma tanısı daha sıklıkla ultrasoundda bebekte anormalliklerin
görülmesi veya doğan bebekte kusurların saptanmasıyla , bazen de anne
adayında grip benzeri tabloya eşlik eden çiğ et tüketimi veya kedi ile
temas bilgisi sonrasında yapılan testlerle tanı konulabilir. Tanı da İFA
testi veya daha doğru sonuç veren ama daha az kullanılan SABİN-FELDMAN
boya testinden faydalanılır. Ancak hangi testi kullanırsak kullanalım
hastalığın o sırada geçirilmekte olduğunun testlerdeki değer artışıyla
tespiti şarttır , çünkü daha önce geçirilmiş toksoplazma da da testler
müspet olarak çıkabilmekte ve gereksiz endişelere ve ilaç kullanımlarına
neden olabilmektedir. Eğer anne adayında enfeksiyonun varlığı tespit
edilirse bebeğe bulaşıp bulaşmadığının anlaşılması, tedavi açısından
önemlidir. Ultrasoundda bebeğin kafasında sıvı birikmesi (hidrosefali)
veya kalsifikasyonların izlenmesi kesin tanı için yetmez ama anne
karnından girilen iğneyle bebeğin içinde bulunduğu sıvı-amniosentez veya
göbek kordonundan alınan kanda-kordosentez yapılan testler bebekteki
enfeksiyonun kesin tanısını koydurur.
Eğer annede hastalığın varlığı tespit edilmiş ve bebeğe bulaştığı da
anlaşılmışsa aileye 2 değişik öneri sunulabilir. Özellikle gebeliğin ilk
3 ayında toksoplazma enfeksiyonunun bebek üzerindeki ciddi olumsuz
etkilerinden dolayı gebeliğin sonlandırılması veya bebekte gelişebilecek
olumsuz etkilerin azaltılması için anneye ilaç tedavisi başlanması
önerilir. Yapılan çalışmalarda ilaç tedavisinin bebekte oluşabilecek
sorunları hafiflettiği gösterilmiştir ancak bu kesinlikle sorunsuz bir
bebeğin doğacağı anlamına gelmemektedir.
Toksoplazma tedavisinde Avrupa’ da spiramisin , ABD de ise sulfodiazine
ve primetamin beraber 28 gün kullanılmaktadır. Ancak tekrar etmek gerekir
ki bu tedavilerin hiçbiri doğacak çocuğun etkilenmeyeceğini garanti
edemez.
Açıkça görülmektedir ki toksoplazmadan etkilenmemiş bebek doğurmak için
gebelikte toksoplazma mikrobunu almamak, bulaşmışsa da gebelikte bunu
erkenden teşhis ve tedavi edilmesini sağlamak gereklidir. En başarılı
korunma yolu ise çiğ veya az pişmiş et tüketmemek,sebze meyveleri iyice
yıkamak,toprak veya evcil hayvanlarla uğraşırken elimize eldiven
takmaktır, hatta yemek yaparken bile, el-ağız yoluyla bulaşmayı önlemek
için, çiğ ete eldivensiz dokunulmamalıdır. Gebelikte toksoplazmanın erken
teşhisi, korunmaktan çok daha zordur, hastalığı geçirmekte olanların
sadece %10 unda belirtiler görülür ve bu belirtilerde anne karnında ki
bebeğin etkilenip etkilenmediğiyle bağdaşmamaktadır.
Sonuç olarak toksoplazmayı daha önce geçirmemiş ve bağışık olmayan
gebeleri düzenli aralıklarla teste tabi tutarak toxoplazma erken dönemde
saptanabilir. Bu tarz tarama Fransa ve Avusturalya’da yapılmaktadır,ancak
ülkemizde gebelikle ilgili meslek kuruluşları bu tarz tarama yapılması
yerine korunma eğitiminin gebelik planlayanlara veya ilk gebelik
muayenesi sırasında verilmesini önermektedirler.
|
|
|
Telefon :
0 356 214 2520
0 545 214 2520
Adres :
Yeşilırmak mahallesi Bosna
Caddesi 2. Sokak No : 17
OPET arkası
Bizim Toptan Market yanı
TOKAT
Mail Adresi :
yilmazseyyah@gmail.com |
