İDRAR
KAÇIRMA VE RAHİM SARKMASI
Pelvik
yapıda gevşeklik ve sarkma biz jinekologların sık karşılaştığı
sorunlardan birisidir. Pelvik relaksasyon bu bölgede bulunan tüm
yapıların (mesane, mesane çıkış deliği, vajina ön ve arka duvarı, rahim)
tutunduğu bağ ve dokuların gevşemesine bağlı ortaya çıkan çeşitli
anatomik bozukluklardır. Bu sorunlar kadının yaşam kalitesini bozarak
tedavi gerektirirler.
Rahim sarkması nadiren (%2) gençlerde ve doğum yapmamış kişilerde
görülebilse de ortaya çıkmasındaki en önemli neden vajinal doğumdur. Çok
sayıda doğum, iri bebek doğurma, müdahaleli doğum, doğumda oluşan perine
yırtılmaları, karın içi basıncını artıran kronik öksürük, aşırı
şişmanlık etkenlerdir. Şikayetler genellikle menopoz ve sonrası dönemde
ortaya çıkar. Sebep olarak hormonların azalması ve yaşa bağlı olarak
gerginliğin kaybolması gösterilebilir.
Rahim sarkmasına vajinanın ön ve arka duvarının da gevşemesi ve hastanın
eline kitle imiş gibi gelmesi eşlik edebilir. Özellikle mesanenin vajina
ön duvarından vajinal boşluğa doğru sarkması sistosel adını alır ve
eşlik eden idrar torbası kanalı sarkması (üretrosel) da varsa hasta
öksürüp, hapşırma gibi karın içi basıncı artıran her durumda idrar
kaçıracaktır. Buna stress incontinans adı verilir. Sistosel ve üretrosel
ileri seviyede ise mesanenin tam boşaltılamaması, sık tekrarlayan idrar
yolu enfeksiyonları gibi şikayetler de eşlik edebilir.
Rektosel rektumun vajina arka duvarından vajina boşluğuna doğru
fıtıklaşmasıdır. Oluşan keseleşme nedeniyle dışkılama zorlaşabilir.
Hasta büyük tuvaletini vajinadan elle yaptığı bası ile
gerçekleştirdiğini ifade edebilir.
Enterosel rahim arkasındaki culde sac denilen bölgenin vajina arka
duvarının kas yapısından vajinal boşluğa fıtıklaşmasıdır. Fıtık
kesesinde genellikle ince barsak vardır. Büyük enteroseller vajinada
basıya neden olur.Tüm bu pelvik gevşeklik formları muayene ile
tanınabilir, birkaç istisna hariç tedavi çoğunlukla operasyondur.
Rahim sarkmasının dereceleri vardır. 1. derece sarkma en hafif olan form
iken 4. derece sarkmada rahim tamamen dışarıya çıkmıştır.
Komplikasyonları akıntı, anormal kanamalar, dışarı çıkan rahim ve
civarında yara ve enfeksiyonlar, idrar yolu enfeksiyonu, böbrek
toplayıcı kanallarının sıkışmaya bağlı tıkanıklığı ve böbrekte genişleme
olarak sayılabilir. Çok ihmal edilmiş vakalar böbrek yetmezliğine kadar
gidebilir.
Rahim sarkması gelişen kadınlarda hasta bası hissi, dolgunluk hissi,
vajinada ele gelen kitle, sık idrara çıkma ve idrar kaçırma şikayeti ile
başvurur.
Vajinal kubbe sarkması genellikle vajinal yoldan yapılan rahim alma
ameliyatından sonra gerçekleşir.
Doğum travması nedeniyle vajinal giriş ve makatta yakın bölgede (perine)
yırtıklar meydana gelebilir. Perine incelir ve gevşer, pelvik taban kası
fonksiyonu kaybeder, vajinal giriş genişler. Bazen yırtıklar küçük
olabilirler ancak makat kaslarını da içine alan yırtıklar meydana
gelebilir, kadın gaz ve dışkı kaçırabilir. Tüm bu sorunların tek
tedavisi pelvik taban anatomisine uygun olacak biçimde yırtıkların
düzeltilip vajinanın cerrahi olarak daraltılmasıdır.
Pelvik gevşeme şikayeti olan tüm kadınların %15’i plastik cerrahi
girişime gereksinim duyar. Cerrahi girişim için bir risk taşımayan
hastalarda ameliyat tercih edilmelidir. Ancak hastamın kişiliği,
sosyokültürel durumu, mesleki yaşamı ve cinsel hayatı da tedavi
tercihini belirlemede etkili olmaktadır. Cerrahi tedavi uygulanamayan
ileri yaştaki kadınlarda veya cerrahi tedaviyi tercih etmeyen kişilerde
geçici çözümlerle şikayetlerin giderilmesine çalışılır.
Rahim sarkması ilaçla tedavi edilemez ancak pesser denilen vajinadan
uygulanan halkalarla hastanın şikayeti azaltılıp pelvik tabana destek
sağlanabilir. Operasyon ve anestezi riski yüksek olan yaşlı kadınlarda,
cerrahi girişimi reddeden hafif ve orta derecede sarkması olan
hastalarda ya da sarkan rahimde oluşan yaraların bir süre tedavi
olmasını sağlamak amacıyla ameliyat öncesi hazırlık döneminde pesserler
kullanılabilir. Pesserler uzun süreli kullanımda 2 ayda bir
çıkartılmalı, temizlenmeli vajina iritasyon ve yaralar yönünden kontrol
edilmelidir. Menopozdan sonra kullanılıyor ise östrojenli kremlerle
birlikte kullanılmalı veya ağızdan östrojen içeren ilaçlar verilmelidir.
Medikal olarak yapılacak diğer önlemler hastanın kilo vermesi, mevcut
kardiyovasküler veya akciğer hastalığının düzeltilmesi, sigaranın
bırakılması, uygun kişilerde egzersiz ile (kegel egzersizi) pelvik taban
kaslarının güçlendirilmesidir.
Rahim sarkmasında tercih edilecek operasyon şekli rahimin vajinal yoldan
çıkartılması ve eşlik edebilecek sistorektoselin düzeltilmesidir. Genç
yaştaki hastalarda rahim kalması arzu ediliyor ise laparoskopik veya
açık olarak rahim karın önduvarına asılır.
İdrar Kaçırma
Klasik deyimi ile üriner inkontinans istemsiz idrar kaçırma için
kullanılan bir deyimdir. Üriner incontinans basit olarak 3 tipe
ayrılabilir.
Stress incontinans
Urpe incontinans (sıkışma inkontinansı)
Over flaw incontinans (taşma inkontinansı)
Stress incontinans: Klasik deyimle üriner incontinans idrar kaçırma için
kullanılan bir deyimdir. Basit olarak 3 tipe ayrılır; stress
incontinans, urge incontinans (sıkışma incontinansı), overflow
incontinans (taşma incontinansı). Stress incontinansın en önemli nedeni
normal vajinal doğumda pelvik kasların ve mesane boynu açısının yer
değiştirmesine bağlı olarak karın içi basıncını artıran herhangi bir
aktivitede; öksürme, hapşırma, gülme, uzun yol yürüme gibi aktivitelerde
istemsiz olarak idrar kaçırmadır. En önemli sebebi çok sayıda ve zor
doğumlardır. Tedavisi sadece stress incontinansı kapsıyor ise
cerrahidir.
Urge incontinans: Aciliyet incontinansı demektir. Mesanenin kendisinden
kaynaklanmaktadır. İdrar yolu enfeksiyonu ve yangılarında mesanenin
radyasyona maruz kaldığı durumlarda, mesane taşı, büyük myomlar gibi
büyük kitlelerin mesaneye baskı yaptığı durumda, gebelikte, kullanılan
birtakım ilaçlarda (diüretikler gibi), bazı nörolojik bozukluklarda (MS
hastalığı gibi) ya da psikolojik sebeplerle bu tip incontinans
görülebilir. Bazı vakalarda stress incontinansı ile birlikte görülür.
Buna miks incontinans denir.
Taşma incontinanı: Dolup taşma şeklinde idrar kaçırmadır. Mesane burada
büyük, gevşek bir torba gibidir. Mesane kasının aktivitesi ya hiç yoktur
ya da çok azdır. En sık nedenleri arasında cerrahi operasyonlar, herpes
virüsüne bağlı ağrılı durumlar, kullanılan antidepresanlar ve başka
ilaçlar, epidural anestezi, idrar yolu enfeksiyonları pelvik kitleler ve
demans sayılabilir. Fonksiyonel incontinans daha ziyade geri dönüşümlü
olan bir tür idrar kaçırma şeklidir
|
|
|
Telefon :
0 356 214 2520
0 545 214 2520
Adres :
Yeşilırmak mahallesi Bosna
Caddesi 2. Sokak No : 17
OPET arkası
Bizim Toptan Market yanı
TOKAT
Mail Adresi :
yilmazseyyah@gmail.com |